چطور در اولین برخورد حرفه ای به نظر برسیم؟

چطور در اولین برخورد حرفه ای به نظر برسیم؟ | یکی از مهم ترین بخش های هر نوع ارتباطی، شروع یا برخورد اولیه است. برداشت اولیه (First impression) به این معنی است که مخاطب شما در اولین برخورد در زمانی کمتر از یک دقیقه درباره شما قضاوت می کند و اعتبار شما را مورد سنجش قرار می دهد. در نظر داشتن اینکه می خواهیم چه تصویری از خود را در ذهن مخاطب به نمایش بگذاریم بسیار مهم است. برای اینکه این موضوع روشن تر شود، لطفا چند لحظه به تصویر زیر نگاه کنید. نظرتان راجع به شخص سمت راست چیست؟ ممکن است بگویید فرد خلافکاری هست یا شاید هم دزد باشد. عکس سمت چپ چطور؟ هر دو عکس مربوط به یک نفر می باشد اما این قدرت برداشت اولیه است که یک فرد را در ذهن مردم انسانی معتبر، حرفه ای و با ارزش نشان می دهد و فردی دیگر را انسانی غیرمعتبر، مبتدی و کم ارزش.

در روانشناسی مبحثی بنام خطاهای ادراکی یا شناختی وجود دارد که به بحث قضاوت یا ادراک اشاره می کند و می گوید اکثر مواقع آنچه ما برداشت می کنیم با آنچه در واقعیت وجود دارد بسیار متفاوت است و این ناشی از یک سری خطاهای شناختی می باشد. یکی از این خطاهای شناختی، خطای شناختی “اثر هاله ای” می باشد.

وقتی شما فردی را با یک ویژگی منفی می بینید، آن را به شخصیت او نسبت می دهید و گاهی هم چند ویژگی منفی دیگر را به آن فرد تعمیم می دهید. مثلا وقتی می بینید لباس نامناسبی دارد می گویید احتمالا این فرد فقیر است یا معتاد است. در حالی که ممکن است واقعیت چیز دیگری باشد. برعکس این مطلب نیز صادق است. یعنی وقتی فردی را با حداقل یک ویژگی مثبت بارز مشاهده می کنید، آن فرد را انسانی مثبت، معتبر و دارای بسیاری ویژگی های مثبت دیگر می پندارید.

چرا قضاوت می کنیم؟

انسان ها از دیرباز و از آغازین روزهای زیستن بر روی زمین، می بایست برای حفظ جان خویش تصمیمات سریع می گرفتند و به همین دلیل آموختند که چگونه در همان ابتدای مواجهه شدن با فردی یا چیزی، در کمتر از یک ثانیه قضاوت کنند. از همین رو این برداشت و قضاوت ابتدایی در شروع ارتباط تا کنون باقی و ساری است و از اهمیت زیادی نیز برخوردار است.

هنگامی که با کسی روبرو می شویم، به دنبال پاسخ این سوالات می گردیم:

آیا او قابل اعتماد است؟

آیا فرد جذابی است؟

آیا توانایی انجام آنچه می خواهم را دارد؟

آیا از پس این کار بر می آید؟

آیا می تواند به من کمک کند؟

آیا امکان دارد به من آسیب برساند؟

و از این دست سوالات دیگر.

شاید بگویید نمی توان محتویات یک کتاب را بر اساس جلد آن سنجید اما واقعیت این است که اتفاقا اغلب اوقات ما کتاب ها را بر اساس جلد آن ها می خریم و محتوای آن را بر همین اساس تشخیص می دهیم.

حال ما چگونه این برداشت یا برخورد اولیه را به نفع خود بکار ببریم و خود را فردی جذاب و حرفه ای نشان دهیم؟

این سوالی است که قصد داریم در ادامه این مقاله به آن پاسخ دهیم.

1. لباس و پوشش مناسب

بخشی زیادی از برداشت یا قضاوت بر اساس ظاهر و پوشش ما صورت می گیرد. اینکه چه لباسی را در چه محیطی بپوشید بسیار حائز اهمیت است.

به عنوان مثال اگر می خواهید در جلسات مذاکره یا سخنرانی خود را حرفه ای و متخصص نشان دهید، حتما یک دست کت و شلوار تک رنگ شیک بپوشید. خانم ها هم بهتر است یک دست مانتوی رسمی مناسب بپوشند.

آقای جودت تلی اوغلو-یکی از مربیان حرفه ای سخنرانی-می گوید: انسان ها با لباس هایشان مورد استقبال قرار گرفته و با اطلاعاتشان بدرقه می گردند.

همانطور که می بینید استقبال و پذیرفتن ما غالبا بر اساس لباس و پوشش ما صورت می گیرد و پوشیدن یک لباس مناسب بسیار اهمیت دارد.

وقتی می گوییم لباس مناسب الزاما کت و شلوار نیست، گاهی لباس مناسب کسب و کار شما این تاثیر را می گذارد. مثلا یک آشپز بهتر است یک روپوش تمیز و شیک بپوشد و یک ورزشکار بایستی لباس ورزشی حرفه ای بر تن کند.

برای اینکه بیشتر با مفهوم پوشش و لباس آشنا شوید پیشنهاد می کنم مقاله زیر را مطالعه نمایید:

لباس و پوشش سخنران

2. گارد باز و زبان بدن قدرتمند

مورد دیگری که برای برخورد حرفه ای بر روی مخاطب از اهمیت زیادی برخوردار است، زبان بدن(Body language)  می باشد.

در مطلبی که آقای پروفسور آلبرت محرابیان در کتاب خود به اسم پیام های خاموش(Silent Messages) بیان می کند که حدود 55 درصد از پیام یا محتوای یک رابطه عاطفی توسط زبان بدن منتقل می شود. البته این درصد در سایر انواع ارتباطات مثلا یک گفتگوی کاری متفاوت است.

هنگام رویارویی با مخاطب گارد خود را نبندید. دستانتان را در هم گره نکنید و به هیچ وجه دست به سینه نایستید. سعی کنید حس پذیرش و محبت را به مخاطب خود منتقل نمایید. بهتر است دستانتان را از جیب دربیاورید و بگذارید که مخاطب شما آن ها را مشاهده کند.

3. لبخند سفارشی

یک لبخند واقعی و دلنشین به شدت تصویر مثبت و موثری از شما در ذهن مخاطب ایجاد می کند.

لبخند شما نشان دهنده اعتماد به نفس و انرژی مثبت شماست. تلاش کنید این لبخند را از درون خود و کاملا واقعی ایجاد کنید تا اثر خود را بگذارد.

لبخند باید سفارشی باشد نه مصنوعی. زمانی می توانید لبخند خود را سفارشی و اختصاصی جلوه دهید که پس از روبرو شدن و حتی آغاز کلام لبخند بزنید. قبل از رویارویی و شروع صحبت این کار را نکنید چرا که لبخندتان تصنعی به نظر خواهد رسید. اگر مخاطب شما متوجه شود که این لبخند برای اوست، شما به هدفتان رسیده اید. البته این مطلب در فرهنگ ها و شرایط مختلف می تواند متفاوت عمل کند. مثلا در ایران بهتر است خانم ها به آقایان غریبه لبخند نزنند یا حداقل زیادی لبخند نزنند. مجالس عزا و مصیبت نیز جای مناسبی برای لبخند زدن نیست.

پیشنهاد میکنم حتما مقاله احیاگران ارتباط: معجزه ای بنام لبخند مطالعه نمایید.

4. بیان و لحن جذاب

احتمالا با فروشنده هایی روبرو شده اید که شما را با کلامشان تسخیر می کنند. این دقیقا قدرت بیان و اثر لحن جذاب است. اگر میخواهید مخاطب خود را به خود جذب کنید، با قدرت و پرانرژی صحبت کنید. لحن و تن صدای یکنواخت مخاطبان شما را فراری می دهد. قرار نیست آن ها را بخوابانید بلکه قرار است در دل آن ها نفوذ کنید. پس روی بیان و لحن خود سرمایه گذاری نمایید. تمرین کنید و بارها صدای خود را ضبط کنید تا خودتان از کلام خود لذت ببرید.

مطالعه مقاله چگونه بیان و صدای جذابی داشته باشیم؟ 

5. ارتباط چشمی

تصور کنید با فردی صحبت می کنید و او اصلا به شما نگاه نمی کند. چه حسی خواهید داشت؟ احتمالا با خود خواهید گفت، او برای من ارزش قائل نیست یا مرا دوست ندارد. این برداشت را مخاطبان خواهند داشت اگر نتوانید با نگاه تان توجه آن ها را جلب کنید. قرار نیست به چشمان آن ها زل بزنید و ساعت ها خیره شوید. فقط قرار است به مخاطب این پیام را بدهیم که من متوجه تو هستم. از شروع یک ارتباط تا پایان آن، تماس چشمی خود را حفظ کنید و با سر به مخاطب بازخورد بدهید. گاهی هم سخنان او را تکرار کنید تا متوجه شود شما به او گوش می کنید. کار شما از همان ابتدای ارتباط آغاز می شود. پس سعی نکنید نگاه تان را از مخاطب خود بدزدید.

6. خوش قول و منظم باشید

بدترین کار ممکن این است که به یک جلسه مهم (مثلا مصاحبه شغلی) دیر برسید. این اتفاق تاثیر منفی بسیار زیادی بر قضاوت و برداشت اولیه مخاطب خواهد گذاشت. اگر فکر می کنید ممکن است دیر برسید یا با عجله حرکت کنید، حداقل نیم ساعت زودتر راه بیوفتید. اگر کمی زودتر برسید می توانید ذهن خود را برای حضور در جلسه آماده کنید و با آرامش بیشتری گفتگو نمایید.

امروزه اپلیکیشن های مختلف مسیریابی از جمله google maps و Waze کار را برای ما راحت کرده اند. کافیست فاصله و مدت زمان رسیدنتان به جلسه یا مکان ملاقات را چک کنید و با خیال راحت کمی زودتر به جلسه برسید.

7. به جزئیات دقت کنید

شاید به این فکر کنید که جزئیات آنقدرها هم مهم نیست. باید بگویم که اتفاقا تفاوت انسان های موفق، توجه به برخی جزئیات مهم است. مثلا در جلسات مذاکره یا حتی یک گفتگوی ساده، حتما گوشی خود را در حالت سکوت قرار دهید. در به همراه داشتن لوازم جانبی دقت کنید. مثلا کیف مناسب و ساعت می تواند شما را حرفه ای جلوه دهد. حتی عطر یا ادکلنی که استفاده می کنید نیز در برداشت اولیه مخاطب شما موثر است.

فکر می کنید رعایت چه نکات دیگری برای برخورد حرفه ای موثر و ضروری است. لطفا در بخش نظرات این مقاله بنویسید.